Bananowa kaszka ze szkłem

Francuski socjolog Gustaw le Bon w książce “Psychologia tłumu” opisał większą zbiorowość ludzką jako pozbawioną własnych przemyśleń, bezmyślną i podatną na manipulację masę. Sytuację i kryzysy, które tak często opanowują media społecznościowe chyba potwierdzają tę teorię.

Naszym ostatnim kryzysem społecznościowym przed krótką, bo dwutygodniową przerwą, jest informacja o problemach z kaszkami Nestle. Po raz pierwszy pojawiła się ona w wypowiedziach Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii. Pierwszy odnotowany wpis Polaka dokonany w języku angielskim miał miejsce 5 sierpnia. Następnie znajoma tego Polaka, tym razem mieszkająca w Norwegii, opublikowała już po polsku wpis na Facebooku 9 sierpnia. Jednak dopiero ta właściwa część zaczęła się po godzinie 22:00 26 sierpnia, a pierwszym skupiskiem były osoby mieszkające w Poznaniu. Od soboty nastąpił bardzo szybki przyrost wpisów.

Co istotne, miejscem wpisów ostrzegających przed kaszkami bananowymi był głównie FB (98% wszystkich informacji i notatek). Z tego wszystkiego 95% to proste i niewymagające myślenia przekopiowanie wiadomości.

Opisywany i prezentowany tutaj apel nie miał oczywiście wiele wspólnego z prawdą. Jak to z plotką bywa, szybko znalazła podatny grunt i rozrosła się do niewyobrażalnych rozmiarów. Jak wynika z analiz, komunikat, czy to w języku polskim, czy też angielskim, dotarł do ponad 3,4 mln użytkowników Facebooka. Łącznie tych komunikatów było ok. 22 tys., więc spora liczba zatroskanych rodziców.

Czy plotka ma coś wspólnego z faktami? W lipcu we Francji w jednym słoiczku z produktem Nestlé znaleziono kawałek szkła. Był to przypadek odosobniony i dotyczył wyłącznie jednej sztuki produktu. Choć firma Nestlé  wydała oficjalny komunikat, w którym wyjaśnia prawdopodobną genezę tej szkodliwej dla niej informacji, mam wrażenie, że większość ludzi i tak raczej będzie wierzyć anonimowym źródłom przestrzegającym przed urojonym zagrożeniem.

Plotka ma piorunujący zasięg, porównywalny z doniesieniem w porządnym programie informacyjnym w telewizji. A sama plotka? No cóż, zdecydowanie ma ona duże znaczenie dla stabilności marki. Czy to polskiej (jak możemy się przekonać analizując sytuację 4F i jej problemy), czy też międzynarodowej, czyt. Nestle.